Przemysł turystyki medycznej osiąga globalne rozmiary. Niemal na każdym kontynencie znajdują się ośrodki obsługujące turystów medycznych, a same wydatki rosną w znacznym tempie. W prognozach, niektóre rynki krajów rozwijających się gospodarczo spodziewają się 20% wzrostu. W 2012 roku w Tajlandii i Korei Południowej dochody mają osiągnąć 4 mld USD, w Indiach – 2,2 mld USD, w Singapurze – 1,6 mld USD, a w Malezji 590 mln USD. Zaś w 2013 roku całość globalnego biznesu turystyki medycznej może wynieść 188 mld USD.
Pierwszą z ważniejszych organizacji jest Stowarzyszenie Turystyki Medycznej (Medical Tourism (Travel) Association – MTA, inaczej Global Healthcare Association), które swoją działalność realizuje od 1 maja 2007 roku, a jego siedziba znajduje się na Florydzie. Posiada kilkanaście regionalnych oddziałów zlokalizowanych niemal na całym świecie, tj.: w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Korei Południowej, na Costa Rica, w Turcji, Izraelu, Argentynie, Niemczech, Brazylii oraz Grecji. MTA należy do jednych z pierwszych międzynarodowych organizacji non profit, działających w zakresie turystyki medycznej. Misją stowarzyszenia są:
• zwiększenie świadomości o wysokim poziomie i wysokiej jakości opieki zdrowotnej dostępnej w różnych krajach,
• promocja stabilnego rozwoju turystyki medycznej i globalnego przemysłu opieki zdrowotnej ze szczególną uwagę na jej transparentność i komunikację,
• dostarczanie wiarygodnych źródeł informacji pacjentom, firmom ubezpieczeń zdrowotnych i pracodawcom o pierwszorzędnych szpitalach, ich jakości oraz rezultatach leczenia,
• ochrona reputacji turystyki medycznej przed szpitalami o z ej opinii, pracowników opieki zdrowotnej oraz pośrednikami turystyki medycznej, którzy mogą nie posiadać wymaganego przez standardy odpowiedniego poziomu i zapewnić wysokiej jakości świadczenia usług,
• stanowienie jednego głosu w rozmowach z organizacjami rządowymi i mediami w celu ochrony reputacji turystyki medycznej,
• promocja i prowadzenie forum w celu usprawnienia komunikacji i zwiększenia kontaktu pomiędzy pacjentami, pracownikami opieki zdrowotnej i firmami ubezpieczeniowymi,
• poszukiwanie odpowiednich warunków materialno-technicznych i organizacyjnych, które pozwolą międzynarodowym działaczom opieki zdrowotnej na bardziej wydajną pracę w globalnym przemyśle opieki zdrowotnej,
• edukacja pacjentów, firm ubezpieczeń zdrowotnych, agentów, maklerów, konsultantów i lekarzy z całego świata o rozwoju turystyki medycznej i globalizacji opieki zdrowotnej.
Należy podkreślić, iż MTA służy jako „globalny głos” przemysłu turystyki medycznej na całym świecie, wobec czego planuje utworzyć „Strategię Rozwoju Biur” (SDOs), celem budowania i zarządzania własnymi, lokalnymi oddziałami. Co więcej, stowarzyszenie jest pomysłodawcą i wydawcą czasopisma „Medical Tourism Magazine”, a także magazynu internetowego www.HealthTourismMagazine.com, poświęconego aspektom zdrowia i wellness.
Skądinąd, w New Jersey (USA) na rzecz turystyki medycznej, od 2009 roku działa Międzynarodowe Stowarzyszenie Podróży, Wellness i Opieki Zdrowotnej (International Wellness and Healthcare Travel Association – IWHTA, wcześniej International Association of Medical Tourism), dla którego integralną wartością jest pacjent (turysta medyczny) i koncentracja na zapewnieniu mu wysokiej jakości opieki zdrowotnej i należytej informacji. IWHTA dąży do:
- wprowadzenia transparentności, publikując raporty z określonymi danymi o rynku usług turystyczno-medycznych,
- podnoszenia „wiadomości w zakresie międzynarodowych standardów akredytacji,
- zapewnienia standardów bezpieczeństwa i jakości usług,
- współpracy,
- promocji i rozwoju.
Kolejną organizacją non profit działającą w zakresie m.in. turystyki medycznej jest Rada ds. Globalnej Integracji Opieki Zdrowotnej (Council on the Global Integration of Healthcare – CGIH). Rada powstała w 2005 roku, a jej siedziba znajduje się na Florydzie. Członkowie CGIH skupiają się na postępie rozwoju specjalistycznych gabinetów, roli edukacji i badań naukowych w globalnej i zintegrowanej opiece zdrowotnej, w tym, turystyce medycznej. Ponadto, stowarzyszenie ma na uwadze wspieranie rozwoju zawodowego poprzez kształcenie ustawiczne, zapewnienie aktualnych i wiarygodnych informacji o tendencjach w przemyśle opieki zdrowotnej, uwarunkowaniach prawnych oraz promowanie profesjonalnej komunikacji między członkami i innymi organizacjami
Wsparciem dla amerykańskich stowarzyszeń turystyki medycznej są prywatne organizacje non profit. Akredytowane Stowarzyszenie Ambulatoryjnej Opieki Zdrowotnej (Accreditation Association for Ambulatory Health Care – AAAHC), działające od 1979 roku, Międzynarodowe Stowarzyszenie Turystki Opieki Zdrowotnej (Healthcare Tourism International – HTI), z siedzibą w Los Altos, oraz Komisja Turystyki Medycznej (Medical Travel Commission – MTC), która została utworzona z potrzeby certyfikacji branży usług turystyczno-medycznych. AAAHC uznawane jest za lidera m.in. w opracowywaniu standardów i promowaniu bezpieczeństwa pacjentów, udziela akredytacji tym organizacjom, które działaj zgodnie z przyjętymi normami. Natomiast HTI zostało pierwszą organizacją, która od 1 kwietnia 2006 roku zajęła się systemem akredytacji przedsiębiorstw turystyczno-medycznych (szpitali, hoteli, linii lotniczych, itp.), w celu poprawy standardów bezpieczeństwa turystów medycznych z całego świata. Jedną z ważniejszych misji HTI jest stworzenie „Narodów Zjednoczonych” branży turystyki zdrowotnej. Poza tym, na terytorium Meksyku w mieście Tijuana, istnieje Stowarzyszenie Turystyki Medycznej Kalifornii Dolnej (Baja California Medical Tourism Association – BCMTA). Organizacja ta posiada swój oddział w San Diego (USA) i jako jedyna w tym państwie, całkowicie promuje przemysł medycznoturystyczny oraz weterynaryjny. Udostępnienia sieci wysoko akredytowanej opieki zdrowotnej, poświęconej praktyce uzdrawiania umysłu (wellness) i odnowy biologicznej.
Kontynent azjatycki pełni rolę lidera, specjalizującego się w turystyce medycznej. Można zauważyć jednocześnie, silną walkę konkurencyjną w zakresie turystyki medycznej i zdrowotnej, pomiędzy krajami azjatyckimi, nastawionymi na świadczenie usług medycznych turystom z zagranicy. Jednym z przejawów takich działań jest funkcjonowanie klastrów turystyki medycznej. Jedno z istotnych, Azjatyckie Stowarzyszenie Turystyki Medycznej (Asian Medical Tourism Association – AMTA) – z siedzibą w Tajlandii – jako organizacja non profit, nie faworyzuje żadnego ze swoich członków. Sporządza bieżące informacje w formie biuletynów oraz występuje w roli koordynatora bazy danych z istotnymi wynikami badań dla branży turystyki medycznej. Priorytetem działania AMTA jest wspieranie i rozwój branży turystyki medycznej turystyki w regionie Azji i Pacyfiku. Z kolei przedstawiciele Międzynarodowego Stowarzyszenia Podróży Medycznych (International Medical Travel Association – IMTA) działającego niegdyś w Singapurze (obecnie MTA – połączone z uwagi na 3 zasady: transparentności, komunikacji oraz edukacji) zapraszają wielu międzynarodowych dostawców usług opieki zdrowotnej, ubezpieczeń, biura podróży, stowarzyszenia zawodowe oraz tych, którzy zechcieliby stać się ich członkiem. Stowarzyszenie to, nie tylko promuje turystykę medyczną na arenie międzynarodowej, ale także stara się określić i rozwiązać problemy, przed którymi stoi globalna opieka zdrowotna. Prywatne zespoły szpitali wspólnie tworzą sieci (przykładem jest Association of Private Hospital of Malaysia – APHM oraz The Hong Kong Medical Association – HKMA) oraz stowarzyszenia, które następnie sprzedają swoje usługi międzynarodowym pacjentom. APHM istnieje od 1972 roku i posiada obecnie ponad 100 członków z całej Malezji. Stowarzyszenie odgrywa ważną rolę w podnoszeniu standardów opieki medycznej w tym kraju. Niektóre działania zmierzające w tym kierunku to, m.in.: nawiązanie współpracy z sektorem publicznym, jak np. z Narodową Komisją ds. Promocji Turystyki Zdrowotnej (utworzonej w 1998 roku), z Ministerstwem Zdrowia, z Ministerstwem Kultury, Sztuki i Turystyki, z Ministerstwem Międzynarodowego Handlu i Przemysłu, uczestnictwo w krajowych grupach roboczych, tematycznych targach, warsztatach i konferencjach, tworzenie programów szkoleniowych, promocja zdrowotnej działalności turystycznej Malezji i inne. W specjalnym regionie administracyjnym Chin, od 1920 roku działa Hongkońskie Stowarzyszenie Medyczne (The Hong Kong Medical Association – HKMA), którego głównym założeniem jest utrzymanie i poprawa standardów praktyki medycznej oraz promowanie przyjaznych stosunków społecznozawodowych wśród wszystkich zarejestrowanych lekarzy w Hong Kongu, bez względu na ich rasę, kolor skóry czy wyznanie religijne.
Władze państwowe i regionalne w krajach takich jak np. Filipiny, Singapur, Tajlandia, podejmują kroki w celu budowy biogospodarki, która ma przekształcić wymienione kraje w medyczne centra dla pacjentów z całego świata. Wzorcem wymienionych zadań jest działalność Tajlandzkiego Klastra Medycznego. Klaster (grupa partnerska, organizacja, sieć współpracy) turystyki medycznej należy uznać za jeden z nowszych rodzajów klastra turystycznego, zaś sama jego działalność oparta jest na sieci współpracy, będącej ideą funkcjonowania określonych podmiotów turystycznych i medycznych w pewnej ich strukturze instytucjonalnej, organizacyjnej i kulturowej. Instytucje wchodzące w skład tego klastra to biura podróży (touroperatorzy, agencje i pośrednicy turystyczni, w tym tzw. medical tourism facilitator, czyli pośrednik organizujący i obsługujący ruch turystów medycznych), przedsiębiorstwa oferujące usługi noclegowe, transportowe, żywieniowe i inne, podmioty obsługujące atrakcje turystyczne oraz świadczące szeroko rozumianą rozrywkę. Opiekę zdrowotną zapewniają prywatne szpitale oraz podmioty reprezentujące takie dyscypliny jak: kosmetologia, chirurgia plastyczna, usługi stomatologiczne, medycyna alternatywna, ziołolecznictwo i tradycyjny masaż tajski. Jak podkreśla S. Dyrda-Maciałek, wszystkie te podmioty, za wyjątkiem szpitali, wykazują w Tajlandii wysokie przychody i stanowią znaczące źródło dochodu. Tymczasem, w New Delhi funkcjonuje Indyjskie Stowarzyszenie Medycznych Podróży (Indian Medical Travel Association, IMTA), którego priorytetem jest, uczynią Indie centrum globalnej opieki zdrowotnej. IMTA jako przedstawiciel indyjskiej opieki zdrowotnej – zarówno medycyny tradycyjnej jak i współczesnej – oraz turystyki, ma na uwadze przygotowanie krajowych przedsiębiorców do podjęcia wyzwania w globalnym współzawodnictwie przestrzeni turystyki medycznej. w związku z tym, aktywizuje do współpracy wszystkich interesariuszy, którzy wyrażają chęć tworzenia innowacyjnego produktu turystycznego na indyjskim rynku. Misją IMTA jest:
- promocja o międzynarodowym charakterze,
- budowanie kanałów komunikacji z otoczeniem,
- edukacja członków stowarzyszenia w kierunku nowych technologii, działań marketingowych oraz najlepszych, stosowanych praktyk.
Należy podkreślić, iż członkiem IMTA może stać się każda spółka zainteresowana podróżami medycznymi i prowadzeniem bezpośredniej opieki medycznej lub serwisu wspierającego podróże medyczne, lub każda inna organizacja, która w opinii stowarzyszenia może przyczynić się do wypełniania określonych zadań statutowych (członek zespołowy) oraz każdy członek, który działa we własnym zakresie i według stanowiska zarządu może przyczynić się do wypełniania zadań stowarzyszenia (członek indywidualny).
Turyści medyczni kierują się także na kontynent afrykański, gdzie w 2006 roku w Johannesburgu, zostało utworzone Stowarzyszenie Turystyki Medycznej Republiki Południowej Afryki (Medical Tourism Association of South Africa – MTASA). Jest to organizacja reprezentująca przemysł usług turystycznych w zakresie: zdrowia, medycyny oraz wellness. Do najważniejszych zadań MTASA należą: poszanowanie wszelkich wartości każdego z wymienionych sektorów, nawiązywanie dialogu i współpracy oraz możliwości podejmowania decyzji na kształtowanie się polityki i przepisów związanych z transgraniczną opieką zdrowotną.
Fragment artykułu: Lubowiecki-Vikuk AP., “Istota funkcjonowania międzynarodowych organizacji turystyki medycznej”, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Handlu i usług w Poznaniu nr 22, 2011, s.245-259.
