W marcu bieżącego roku w Pradze z okazji CBU International Conference in Innovations in Science and Educations ukazał się artykuł naukowy, którego autorami są Adrian Lubowiecki-Vikuk oraz Justyna Kurkowiak. (od red.)
Celem pracy jest identyfikacja potencjału turystyki medycznej (TM) w regionie krajów EŚW, ze szczególnym uwzględnieniem Polski – jako tzw. „lidera” destynacji TM tej części Europy. Określono elementy tego potencjału i na ich podstawie stworzono klasyfikację krajów EŚW pod względem możliwości rozwoju. Sam potencjał TM należy traktować jako ogół wewnętrznych – strukturalnych i funkcjonalnych – możliwości danego kraju, umożliwiających rozwój na jego obszarze.
Badanie polegało na stworzeniu klasyfikacji krajów EŚW pod względem potencjału rozwoju TM, gdzie wykorzystano metodę Warda oraz niezależne metody uporządkowania liniowego. Klasyfikacja jest próbą określenia potencjału poszczególnych krajów EŚW jako destynacji TM. Z 20 państw EŚW w zestawieniu ujętych zostało 19, gdyż Kosowo ze względu na brak istotnych danych nie mogło znaleźć się w dalszych analizach. Założono, że predyspozycja do rozwoju TM w poszczególnych krajach EŚW jest wypadkową trzech działów: (1) potencjału medycznego danego państwa, (2) konkurencyjności turystycznej danego państwa oraz (3) poziomu cen usług medycznych.
Wyodrębniono cztery skupienia. Pierwszą grupę tworzą Białoruś oraz Ukraina. Grupa ta charakteryzuje się średnią liczbą turystów, niższymi wydatkami na zdrowie w przeliczeniu na mieszkańca, przy jednocześnie wyższej niż średnia liczbie szpitali, lekarzy, pielęgniarek i dentystów. Zauważalne są też niższe wskaźniki ekonomiczne, wskaźnik Euro Health Consumer Index (EHCI) na poziomie 0 oraz niski poziom cen wybranych usług medycznych wśród krajów EŚW. Grupa druga (Czechy, Węgry, Litwa, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia) oraz trzecia (Bułgaria, Chorwacja, Estonia, Łotwa) charakteryzuje się wyższymi od średnich wskaźnikami ekonomicznymi, wydatkami na zdrowie i poziomem EHCI. Czynnikiem różnicującym jest liczba turystów, która w grupie drugiej jest na średnim poziomie, natomiast w grupie trzeciej jest wyższa od średniej. Obydwie grupy składają się z państw należących do UE. Albania, Bośnia i Hercegowina, Macedonia, Mołdawia, Czarnogóra i Serbia tworzą ostatnią grupę, która charakteryzuje się niższą od średniej liczbą turystów, niższymi wydatkami oraz wskaźnikami ekonomicznymi, niższym poziomem EHCI oraz najwyższym poziomem cen wybranych usług medycznych wśród krajów EŚW.
Zastosowanie narzędzi wielowymiarowej analizy porównawczej pozwoliło na stworzenie rankingu krajów EŚW. W rankingu tym otrzymano dużą zgodność wyników potwierdzoną wysoką wartością współczynnika korelacji rangowej Spearmana (około 0.93 dla każdej z par). W ogólnej klasyfikacji czołowe miejsca zajmują kraje UE, ostatnie zaś Albania and Mołdawia. Polska lokuje się na 8-10 pozycji.
Więcej: Lubowiecki-Vikuk, A, & Kurkowiak, J. (2017) Medical tourism potential of Central and Eastern Europe: Attempt at classification. CBU International Conference Proceedings 5: 286-293, http://ojs.journals.cz/index.php/CBUIC/article/view/940 (cały tekst w jęz. angielskim).
Dane o autorze
dr Adrian Lubowiecki-Vikuk
Innowacyjny menedżer, szkoleniowiec i nauczyciel akademicki. Obecnie pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Turystyki i Rekreacji AWF w Poznaniu. Do jego zainteresowań naukowych należą: turystyka medyczna, zachowania wolnoczasowe ukierunkowane na rekreacyjną aktywność fizyczną i turystyczną różnych środowisk społecznych oraz współczesne tendencje w turystyce i rekreacji.
Kontakt: alubowiecki@interia.pl
